Termik manyetik şalter ( TMŞ ) nedir ; Kompanzasyon
ve elektrik panolarında, koruma ve devre kesici anahtar olarak
kullanılan, termik ve manyetik koruma özelliklerine sahip devre
elemanına Termik manyetik şalter [ TMŞ ] denir. TMŞ ' ler, kompakt
şalter olarak da bilinirler. Kompakt şalter gibi devre kesiciler,
devrede herhangi bir arıza ya da aşırı akım gibi bir durum söz konusu
değil ise, devreyi açmak ve kapatmak, arıza ya da aşırı akım gibi
durumlarda ise devre ve alıcıları korumak amacı ile kesici görevi
görürler. Kompakt şalterler, termik ve manyetik koruma özelliklerine
sahip alçak gerilim devre kesicilerdir..
Termik manyetik şalter [ TMŞ ]' lerin kısa devre akımında açma süreleri akım ile ters orantılıdır.Yani akım ne kadar fazla ise, açma süresi o kadar çabuk olacaktır. Aşırı yük durumlarında ise, şalter aşırı akıma karşı ayar aralığında tolerans göstererek motor koruma termikleri gibi bir işlev sergiler. Kapasiteyi aşan akım durumlarında ise, bağlantı noktası ve yapısı itibari ile sadece altında bulunan elemanı değil tüm devrede elektriği çok kısa bir sürede keserek mutlak koruma sağlar. .
Termik manyetik şalter [ TMŞ ]' lerin kısa devre akımında açma süreleri akım ile ters orantılıdır.Yani akım ne kadar fazla ise, açma süresi o kadar çabuk olacaktır. Aşırı yük durumlarında ise, şalter aşırı akıma karşı ayar aralığında tolerans göstererek motor koruma termikleri gibi bir işlev sergiler. Kapasiteyi aşan akım durumlarında ise, bağlantı noktası ve yapısı itibari ile sadece altında bulunan elemanı değil tüm devrede elektriği çok kısa bir sürede keserek mutlak koruma sağlar. .
Termik Manyetik Şalter [ TMŞ ] |
Termik Manyetik Şalter [ TMŞ ] Özellikleri
TMŞ'
lerin en önemli parçalarından biri kontaklarıdır, Kesiciler için kontak
alaşımı belirlenirken, taşınacak akım değerleri, kesilecek akım
değerleri ve konstrüksiyon gibi faktörler göz önünde bulundurulur. Genel
olarak gümüş, wolfram, nikel ve grafit gibi alaşımlı kontaklar
kullanılır. Hareketli kontaklarda daha sert olması sebebi ile, gümüş-
wolfram alaşımları, sabit kontaklarda ise, daha yumuşak olması sebebi
ile, gümüş- grafit alaşımları kullanılır. Kompakt Termik Manyetik
Şalterler, kullanılacakları devre, üzerlerinden geçecek akım vb değerler
göz önüne alınarak seçilmeli ve kullanılmalıdır. Tercih edilen bu
değerlere göre piyasada farklı fiyatlarda birçok ürün bulmak mümkün
olsada kalite ve standartlardan şaşmamak gerekir.
TMŞ Manyetik Koruma : Kısa
devre durumunda, akım değerleri işletme akımının çok üzerinde seyir
eder. Bu yüksek akım değerleri işletme içerisinde devreye ve alıcılara
zarar verebilir bu sebep ile kısa sürede kesime gidilmesi gereklidir. TMŞ Termik Manyetik Şalter, üzerinde
bulunan manyetik mekanizmada, kısa devre durumunda büyük bir manyetik
alan indüklenerek hareketli nüvenin, sabit nüveye doğru hızla
çekilmesine yol açar. Bu hareket sonucunda, hareketli nüve açtırma
mekanizmasına hızla çarparak sistemi kesime götürür.
Termik Manyetik Şalter [ TMŞ ], Termik Koruma : Aşırı
yüklenme durumunda devreyi korumak amacı ile tasarlanan termik koruma
sistemi, Sıcaklık değişimlerine göre hareket eder. Bunu uzama
katsayıları birbirinden farklı olan iki metalin bir araya getirilmesi
ile oluşturulan bimetaller aracılığı ile yapar. Bimetaller ısıya maruz
kaldıklarında, uzama katsayısı fazla olan, uzama katsayısı az olana
doğru bükülür. Aşırı yük durumunda, devredeki akım değerleri, nominal
akım değerlerinin üzerine çıkar ve buna doğru orantılı olarak da ısı
artmaya başlar. Kontaklar ve bimetaller üzerinde ısı artışı bimetallerin
genleşerek bükülmesine ve açtırma mekanizmasının devreye girmesini
sağlayarak sistemi kesime götürür ve koruma altına alır.
Nominal Akım : Elektriksel sistemlerde tüm cihazların, üzerlerinden geçecek ve taşıyabilecekleri akım değerlerine nominal akım denir.
Aşırı Akım : Kısaca nominal akım değerlerinin üzerinde olan akım değerlerine aşırı akım diyebiliriz.
Kısa Devre Akımları : U = Gerilim, I = Akım ve R = Direnç ==> Ohm Kanununa Göre Formül
; U = I.R ve I = U/R olacağından, kısa devre durumunda direnç sıfıra
yaklaşır ve akım çok büyük değerlere ulaşır. Bu durum büyük zararlara
yol açabileceği için en kısa sürede kesime gidilmelidir.
Termik Manyetik Şalter { TMŞ } Yapısı ; Termik
ve manyetik korumanın yanı sıra, akım sınırlama özelliği ( Limitör ),
en önemli koruma sistemlerinden biridir. Limitör sisteminde, sabit
kontaklara verilen U formatı ile kontaklar üzerinden akım ters yönde
akar. Kısa devre durumunda sabit kontak ile hareketli kontak arasında
meydana gelen ters manyetik alan, kontakların birbirinden ayrılmasını
sağlar.
- Hareketli Kontak: Alaşımları sebebi ile sabit kontağa göre daha sert yapıdadır. Bombe şeklindedir.
- Sabit Kontak: Akımı %75 oranında sınırlayan ve şaltere limitör özelliği kazandıran yatay U şeklindeki parça.
- Gövde ve kapak : Kısa devre akımlarına karşı oldukça dayanıklı parçalardır. Güvenlik açısından akım taşıyan kısımlar yalıtılmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Topluluk kurallarına uymayı unutmayınız.